Lectorale rede dr. Nanda Piersma

Over

Hoe je IT-systemen bouwt, vind je in technische handboeken terug. Hoe je dat verantwoord doet, niet. Er zijn wel wettelijke regels en ethische kaders, maar weinig of geen praktische handreikingen over verantwoord ontwerpen. In haar lectorale rede “System error, please restart” betoogt Nanda Piersma wat ‘verantwoord’ betekent en hoe we de (door)ontwikkeling van IT-systemen zodanig kunnen uitvoeren zodat het ons vertrouwen ook verdient.

In de afgelopen veertig jaar zijn computers overal in onze fysieke wereld gekomen en zijn we in een virtuele wereld actief geworden. Innovaties en nieuwe digitale functies dringen diep in ons dagelijks leven door. Het is een complex geheel van op elkaar gebouwde technieken, IT-structuren en digitale functionaliteiten geworden, die niet meer geschikt zijn voor nieuwe situaties en toepassingen. Toch wordt er wel op de oude structuren doorgebouwd. Hoe repareer je en maak je op een structurele manier IT-systemen verantwoord?

Piersma doet een oproep om dit vraagstuk ook neer te leggen bij de ontwerpers en bouwers van digitale systemen. Hoe kunnen zij IT-systemen bouwen die verantwoord zijn en van waarde in de maatschappij? Zonder wetten te overtreden of de economische waarde van (IT-)producten te verminderen? Denk bij verantwoord aan transparant, inclusief en niet-discriminerend. De wens om verantwoord te gaan werken, betekent een volwassenheidsproces voor de IT-sector. Ook de systeemgebruikers zullen een bewustwording moeten ondergaan en verantwoordelijker gebruik moeten gaan maken van de systemen.

Tijdens haar lectorale rede op dinsdag 6 december 2022 presenteert Piersma tevens het kunstwerk Quantum Cats, gemaakt door Jeroen van der Most in samenwerking met het Responsible IT team. Ook stelt zij het boek “System error, please restart” ter beschikking.